Tại hội thảo trực tuyến “Kinh nghiệm phát triển dự án điện sinh khối tại Việt Nam” do Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ) cùng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương) tổ chức trực tuyến chiều ngày 25/11, một thông tin được đưa ra đó là Việt Nam có nhiều tiềm năng về phát triển điện sinh khối, nhưng hiện nguồn điện phát từ dạng năng lượng này lên lưới chỉ đạt hơn 0,1%. Do vậy, để phát triển mạnh mẽ nguồn điện sinh khối, cần có những giải pháp tốt để khuyến khích các nhà đầu tư.
Theo TS. Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Năng lượng tái tạo, Viện Năng lượng (Bộ Công Thương), ở Việt Nam các dạng sinh khối chính như: trấu, rơm, bã mía, sắn, phế thải, nhiên liệu gỗ, tre… Tỷ lệ sử dụng sinh khối hiện nay chủ yếu là gỗ củi hơn 50%, trấu 21%, bã mía 9%… cho đun nấu tại gia đình, các lò đốt sinh nhiệt.
Trong năm 2020, công suất lắp đặt toàn quốc đạt gần 75.000 MW, nhưng điện sinh khối công suất lắp đặt ghi nhận chiếm chưa đến 1%, điện năng thương phẩm đưa lên lưới chỉ hơn 0,1%.
“Đây là con số rất nhỏ so với tiềm năng phát triển của điện sinh khối của Việt Nam. Tiềm năng này phân bổ chia đều 3 miền và ở các tỉnh: Nghệ An, Thanh Hóa, khu vực Tây Nguyên, vùng Nam bộ… Tiềm năng sản xuất điện từ trấu đến năm 2035 khoảng 370 MW; điện gỗ củi hơn 3.000 MW; điện từ bã mía khoảng 470 MW…”, ông Nguyễn Anh Tuấn nói.
Năng lượng sinh khối thời gian qua đã được Chính phủ và các bộ, ngành quan tâm, phê duyệt Chiến lược thích ứng biến đổi khí hậu; trong đó, sinh khối và khí sinh học là một trong những phương án nhằm mục tiêu giảm phát thải nhà kính.
Ngoài ra, còn có chiến lược tăng trưởng xanh; ban hành cơ chế khuyến khích phát triển các dự án điện sinh khối; đồng thời đề xuất xây dựng cơ chế khuyến khích phát triển các dự án điện khí sinh học…
Mặc dù vậy, theo ông Tuấn, điện sinh khối vẫn ở mức “không đáng kể” là do những khó khăn trong việc kiểm soát nguồn nhiên liệu cung cấp cho nhà máy như: khả năng cung cấp nhiên liệu thiếu ổn định và bền vững; giá nhiên liệu thay đổi theo mùa vụ.
Ngoài ra, vốn đầu tư ban đầu khá lớn là một trong các trở ngại lớn nhất; cơ chế giá khuyến khích mua điện chưa hấp dẫn các nhà đầu tư; thiếu kinh nghiệm phát triển, kỹ sư và nhân công lành nghề các dự án nhiên liệu sinh học…
Cũng theo ông Phạm Nguyên Hùng, Phó cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương), Việt Nam đang nỗ lực, cùng với hỗ trợ cả về công nghệ và tài chính của các tổ chức quốc tế, hướng tới giảm phát thải bằng 0 vào năm 2050.
Tuy nhiên, dù Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách khuyến khích đầu tư vào điện sinh khối, đến nay tổng công suất điện sinh khối còn chiếm tỷ lệ khá nhỏ trong tổng công suất điện.
“Thời gian tới, làm sao để có các cơ chế, chính sách để các nhà đầu tư quan tâm hơn tới phát triển điện sinh khối, điện rác để vừa thân thiện môi trường, đảm bảo cung cấp điện”, ông Hùng nói.
Theo đánh giá của chuyên gia nước ngoài, Việt Nam có nguồn lượng sinh khối đa dạng và rất lớn; trong đó, có nguyên liệu sau thu hoạch như bã mía, trấu rơm… để chuyển đổi thành năng lượng sạch, thông qua nhiều công nghệ khác nhau, tùy vào quy mô dự án. Điện sinh khối là dạng năng lượng tái tạo có thể giúp Việt Nam đáp ứng phần nào năng lượng cho phát triển kinh tế-xã hội.
(Nguồn: Tổng hợp từ các báo)